Phòng cháy chữa cháy (PCCC) luôn là một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu trong quản lý và vận hành các tòa nhà, đặc biệt là chung cư mini. Việc đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy không chỉ bảo vệ tính mạng và tài sản của cư dân mà còn góp phần ổn định xã hội. Thực tế, từ đầu năm đến nay, đã có nhiều vụ cháy tại chung cư mini gây ra hậu quả nghiêm trọng về người và của, tạo nên hồi chuông cảnh báo về công tác PCCC tại các khu dân cư.
Bài viết này Mua bán nhà đất sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các quy định phòng cháy chữa cháy bắt buộc tại chung cư mini, từ đó nâng cao nhận thức và tuân thủ các quy định nhằm đảm bảo an toàn cho mọi người. Chúng tôi sẽ phân tích chi tiết các quy định hiện hành, điều kiện thực hiện thủ tục PCCC cũng như những hình phạt khi vi phạm quy định này.
Chung cư mini là gì ?

Chung cư mini là gì? Chung cư mini là một loại hình nhà ở phổ biến tại các thành phố lớn, đáp ứng nhu cầu về chỗ ở của nhiều người với giá thuê hợp lý.
Đặc điểm của chung cư mini là được xây dựng trên diện tích nhỏ, chia thành nhiều căn hộ với diện tích mặt sàn tối thiểu là 30m2, bao gồm phòng ở riêng, nhà vệ sinh, nhà tắm, khu bếp riêng. Mặc dù quy mô nhỏ và chất lượng sống có thể thấp hơn so với các chung cư cao cấp, nhưng chung cư mini lại có ưu thế về vị trí, thường nằm gần trung tâm thành phố.
Sự gia tăng nhanh chóng của chung cư mini kéo theo nhiều vấn đề về an toàn, trong đó PCCC là vấn đề cấp bách cần được quan tâm. Đặc biệt, do không gian nhỏ hẹp và thiết kế khép kín, khi xảy ra sự cố cháy nổ, việc thoát hiểm và công tác cứu hỏa sẽ gặp nhiều khó khăn hơn so với các loại hình nhà ở khác.
Quy định PCCC đối với chung cư mini
Các quy định về PCCC tại chung cư mini được quy định rõ ràng trong Luật Phòng cháy và Chữa cháy cùng các nghị định liên quan. Theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP, mọi công trình, bao gồm cả chung cư mini, phải tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn về PCCC.
Xin cấp phép PCCC cho chung cư mini
Theo Phụ lục V Nghị định 136/2020/NĐ-CP, chung cư mini có chiều cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên phải xin cấp phép PCCC. Điều này có nghĩa là chủ sở hữu chung cư mini cần thực hiện thủ tục xin giấy phép PCCC nếu công trình của họ thuộc phạm vi quy định trên.
Việc xin cấp phép PCCC bao gồm các bước như thẩm duyệt thiết kế về PCCC, kiểm tra nghiệm thu và phê duyệt các biện pháp phòng cháy chữa cháy. Các cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra thực tế và đánh giá công trình trước khi cấp giấy phép chính thức.
Điều kiện thực hiện thủ tục PCCC cho chung cư mini
- Nội quy và biển báo PCCC:
- Chung cư mini phải có nội quy về PCCC rõ ràng, đặt tại các khu vực dễ thấy.
- Biển cấm, biển báo, sơ đồ thoát nạn phải được lắp đặt đầy đủ và đúng tiêu chuẩn.
- Lực lượng PCCC cơ sở:
- Chung cư mini phải thành lập lực lượng PCCC tại chỗ, được huấn luyện nghiệp vụ và sẵn sàng xử lý tình huống cháy nổ khi cần thiết.
- Phương án chữa cháy:
- Chủ sở hữu chung cư mini phải xây dựng phương án chữa cháy chi tiết và được cơ quan chức năng phê duyệt.
- Hệ thống điện và các thiết bị sinh nhiệt:
- Hệ thống điện, chống sét, thiết bị sinh nhiệt phải đảm bảo an toàn, tuân thủ các quy chuẩn về PCCC.
- Kiểm tra định kỳ và bảo trì hệ thống điện để phòng ngừa nguy cơ cháy nổ.
- Hệ thống giao thông, cấp nước và thông tin liên lạc:
- Chung cư mini phải có hệ thống giao thông nội bộ, đường thoát hiểm, hệ thống cấp nước chữa cháy đầy đủ.
- Hệ thống thông tin liên lạc phải đảm bảo khả năng truyền tin báo cháy kịp thời.
- Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế và nghiệm thu PCCC:
- Công trình phải có giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế về PCCC và văn bản nghiệm thu của cơ quan Cảnh sát PCCC.
- Đây là điều kiện bắt buộc để công trình được đưa vào sử dụng hợp pháp.
Việc tuân thủ các quy định PCCC không chỉ giúp bảo vệ cư dân mà còn tránh các rủi ro pháp lý cho chủ sở hữu chung cư mini. Những quy định này là cơ sở để đảm bảo an toàn và giảm thiểu thiệt hại khi có sự cố cháy nổ xảy ra.
Điều kiện thực hiện thủ tục PCCC cho chung cư mini

Nội quy và biển báo PCCC:
- Nội quy: Chung cư mini phải có nội quy về PCCC được đặt ở các khu vực dễ nhìn thấy. Nội quy này cần nêu rõ các biện pháp phòng ngừa, quy trình xử lý sự cố và thông tin liên hệ trong trường hợp khẩn cấp.
- Biển báo và sơ đồ thoát nạn: Các biển cấm, biển báo và sơ đồ thoát nạn phải được bố trí đầy đủ tại các khu vực công cộng và lối thoát hiểm. Sơ đồ thoát nạn cần được thiết kế rõ ràng, dễ hiểu, giúp cư dân có thể nhanh chóng tìm đường thoát khi có sự cố.
Lực lượng PCCC cơ sở:
- Thành lập lực lượng PCCC: Chung cư mini cần thành lập đội PCCC cơ sở, bao gồm những người được huấn luyện nghiệp vụ PCCC. Đội này có nhiệm vụ kiểm tra, giám sát các thiết bị PCCC, đồng thời sẵn sàng ứng phó khi có sự cố xảy ra.
- Huấn luyện và đào tạo: Thành viên lực lượng PCCC cơ sở cần được huấn luyện định kỳ về kỹ năng chữa cháy và cứu nạn. Các khóa huấn luyện này có thể do cơ quan PCCC địa phương tổ chức hoặc thông qua các đơn vị đào tạo chuyên nghiệp.
Phương án chữa cháy:
- Xây dựng phương án chữa cháy: Chủ sở hữu chung cư mini phải xây dựng phương án chữa cháy chi tiết, bao gồm các biện pháp phòng ngừa, quy trình xử lý sự cố và kế hoạch thoát nạn cho cư dân.
- Phê duyệt và thực hành: Phương án chữa cháy cần được cơ quan chức năng phê duyệt và thực hành định kỳ để đảm bảo tính hiệu quả và khả thi khi có sự cố xảy ra.
Hệ thống điện và các thiết bị sinh nhiệt:
- An toàn điện: Hệ thống điện tại chung cư mini phải được thiết kế và lắp đặt đảm bảo an toàn, tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật về PCCC. Cần kiểm tra định kỳ và bảo trì hệ thống điện để phòng ngừa nguy cơ cháy nổ.
- Thiết bị sinh nhiệt: Các thiết bị sinh nhiệt như bếp, lò sưởi, phải được sử dụng đúng cách và bảo trì thường xuyên để đảm bảo an toàn. Việc sử dụng nguồn lửa và nguồn nhiệt cần tuân thủ các quy định an toàn PCCC.
Hệ thống giao thông, cấp nước và thông tin liên lạc:
- Giao thông nội bộ: Chung cư mini phải có hệ thống giao thông nội bộ thông thoáng, đảm bảo xe cứu hỏa và các phương tiện cứu nạn có thể tiếp cận nhanh chóng khi có sự cố.
- Cấp nước chữa cháy: Hệ thống cấp nước chữa cháy cần được trang bị đầy đủ và luôn trong trạng thái sẵn sàng sử dụng. Các bể nước dự trữ và trụ nước chữa cháy phải được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ.
- Thông tin liên lạc: Hệ thống thông tin liên lạc phải đảm bảo khả năng truyền tin báo cháy kịp thời đến cơ quan chức năng và cư dân. Các thiết bị báo cháy và báo động cần được lắp đặt và kiểm tra định kỳ để đảm bảo hoạt động hiệu quả.
Giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế và nghiệm thu PCCC:
- Thẩm duyệt thiết kế: Trước khi khởi công, thiết kế của chung cư mini phải được thẩm duyệt về PCCC bởi cơ quan chức năng. Điều này đảm bảo các yếu tố an toàn về PCCC đã được tính toán và tích hợp trong quá trình xây dựng.
- Nghiệm thu PCCC: Sau khi hoàn thành xây dựng, công trình phải trải qua quá trình nghiệm thu về PCCC. Chỉ khi đạt yêu cầu, cơ quan chức năng mới cấp giấy chứng nhận nghiệm thu và cho phép đưa vào sử dụng.
Xử phạt khi vi phạm quy định PCCC
Vi phạm các quy định về PCCC có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, do đó pháp luật quy định các mức xử phạt cụ thể để răn đe và đảm bảo tuân thủ.
Hình phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự:
- Hình phạt hành chính: Các vi phạm nhẹ có thể bị phạt tiền từ vài trăm nghìn đến hàng chục triệu đồng, tùy theo mức độ vi phạm và hậu quả gây ra. Cụ thể, vi phạm quy định an toàn về PCCC để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại về tài sản dưới 20 triệu đồng sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng.
- Truy cứu trách nhiệm hình sự: Các vi phạm nghiêm trọng hơn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Theo Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015, những hành vi vi phạm quy định về PCCC gây thiệt hại cho người khác có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 02 năm đến 12 năm, tùy theo mức độ nghiêm trọng của hậu quả.
Các mức xử phạt cụ thể theo Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015 và Nghị định 144/2021/NĐ-CP:
- Phạt tù từ 02 đến 05 năm: Khi vi phạm quy định về PCCC gây thiệt hại nghiêm trọng như làm chết người, gây thương tích nghiêm trọng hoặc thiệt hại tài sản lớn.
- Phạt tù từ 05 đến 08 năm: Khi vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng hơn, như làm chết 02 người, gây thương tích nặng cho nhiều người hoặc thiệt hại tài sản từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỷ đồng.
- Phạt tù từ 07 đến 12 năm: Khi vi phạm gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, như làm chết 03 người trở lên, gây thương tích nặng cho nhiều người hoặc thiệt hại tài sản trên 1,5 tỷ đồng.
Hậu quả và trách nhiệm pháp lý khi vi phạm quy định PCCC:
- Thiệt hại về người và tài sản: Vi phạm quy định PCCC có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản, gây mất mát lớn và ảnh hưởng đến nhiều người.
- Trách nhiệm pháp lý: Ngoài hình phạt hành chính và hình sự, các cá nhân và tổ chức vi phạm còn phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho các nạn nhân và chịu các biện pháp khắc phục hậu quả theo quy định pháp luật.
Các biện pháp nâng cao hiệu quả PCCC tại chung cư mini

Để đảm bảo an toàn PCCC tại chung cư mini, cần thực hiện đồng bộ các biện pháp nâng cao hiệu quả phòng chống cháy nổ.
Tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức về PCCC cho cư dân:
- Đào tạo định kỳ: Tổ chức các buổi huấn luyện định kỳ về PCCC cho cư dân, bao gồm cách sử dụng các thiết bị chữa cháy, quy trình thoát nạn và sơ cứu ban đầu.
- Nâng cao nhận thức: Tuyên truyền và giáo dục cư dân về tầm quan trọng của PCCC, các biện pháp phòng ngừa và xử lý sự cố cháy nổ.
Kiểm tra và bảo trì định kỳ các thiết bị PCCC:
- Kiểm tra thiết bị: Thực hiện kiểm tra định kỳ các thiết bị PCCC như bình chữa cháy, hệ thống báo cháy, hệ thống cấp nước chữa cháy để đảm bảo chúng luôn trong trạng thái hoạt động tốt.
- Bảo trì hệ thống: Đảm bảo việc bảo trì định kỳ các hệ thống điện, chống sét và các thiết bị sinh nhiệt để giảm nguy cơ gây cháy nổ.
Ứng dụng công nghệ hiện đại trong công tác PCCC:
- Hệ thống báo cháy thông minh: Trang bị hệ thống báo cháy tự động và các thiết bị cảm biến để phát hiện sớm nguy cơ cháy nổ.
- Giải pháp quản lý từ xa: Sử dụng các giải pháp công nghệ để giám sát và quản lý hệ thống PCCC từ xa, giúp phát hiện và xử lý kịp thời các sự cố.
Hợp tác và chia sẻ thông tin giữa các chung cư và cơ quan PCCC:
- Hợp tác với cơ quan PCCC: Thiết lập mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với cơ quan PCCC địa phương để nhận được sự hỗ trợ và hướng dẫn kịp thời.
- Chia sẻ thông tin: Tạo mạng lưới chia sẻ thông tin và kinh nghiệm giữa các chung cư mini để học hỏi và áp dụng các biện pháp PCCC hiệu quả.
Kết luận
Đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy tại chung cư mini là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết. Việc hiểu và tuân thủ các quy định PCCC không chỉ bảo vệ tài sản và tính mạng của cư dân mà còn thể hiện trách nhiệm của chủ sở hữu và ban quản lý chung cư mini. Hãy cùng nâng cao nhận thức và thực hiện nghiêm túc các biện pháp PCCC để xây dựng một cộng đồng an toàn và bền vững.